تحلیلی بر نتایج و پیامدهای نخستین انتخابات پساکریم اف: آیا فرایند نتایج تغییر نموده است؟ - وبلاگ یاهو

به گزارش وبلاگ یاهو، نتایج اولیه انتخابات ازبکستان نشان می دهد اگرچه این انتخابات متمایز از موارد پیشین بوده است، اما آمارهای اولیه نشان از آن دارد که تغییر محسوسی در فرایند نتایج در مقایسه با فرایند سال های گذشته حاصل نشده است.

به گزارش گروه بین الملل وبلاگ یاهو، نخستین انتخابات مجلسی پساکریم اف در ازبکستان هفته جاری برگزار گردید. این رقابت سیاسی برای اولین بار بر اساس قانون جدید انتخابات این کشور صورت گرفت. همچنین شماری از برنامه های اصلاحی شوکت میرضیایف، رئیس جمهور جدید ازبکستان نیز نویدبخش تغییراتی در این فرایند بوده اند. این اصلاحات متضمن افزایش نقش مجلس در تصمیمات ملی و شفاف تر شدن فرایندهای این تاثیرگذاری می باشد. در کنار این موضوع، تحولات دیگری نیز در این انتخابات به وقوع پیوست که شاید بتوان گفت اولین ها در ازبکستان بود. به عنوان مثال از این دست موارد می توان به رای گیری در خارج از ازبکستان (در 55 کشور خارجی) و اخذ رای از زندانیان اشاره نمود. از همه مهم تر، شاید بتوان گفت این نخستین انتخابات کم حاشیه در تاریخ پس از استقلال ازبکستان محسوب می گردد. انتخابات های پیشین همیشه با شفافیت حداقلی و حضور کم شمار ناظران خارجی برگزار گردیده و به عقیده تحلیل گران با توجه به نقش بسیار کم مجلس، صندلی تشریفاتی داشته است.

انتها رسمی انتخابات

روز 22 دسامبر در حالی انتخابات مجلس ازبکستان به انتها رسید که 5 حزب اصلی این کشور در آن حضور داشتند. این 5 حزب عبارت بودند از حزب لیبرال دموکراتیک ازبکستان موسوم به جنبش کارآفرینان و سرمایه داران؛ حزب دموکراتیک ملی رستاخیز موسوم به میلی تیکلانیش؛ حزب سوسیال دموکراتیک موسوم به عدالت؛ حزب دموکراتیک خلق ازبکستان (بازمانده از حزب کمونیست سابق)؛ و حزب محیط زیست ازبکستان.

در این انتخابات حدود 13.9 میلیون نفر از شهفرایندان ازبک واجد شرایط شرکت کردند که درصد مشارکتی حدود 67.8 درصد را رقم زد. بر اساس گزارش کمیسیون مرکزی انتخابات همچنین 150 هزار نفر نیز از حق رای دهی پیش از برگزاری انتخابات استفاده نموده اند.

نظارت داخلی و خارجی نیز بخش ویژه این انتخابات بودند. بر این اساس اعلام شد که 140 هزار نفر ناظر داخلی و محلی در این انتخابات حضور داشتند. 800 نماینده خارجی نیز از کشورهای مختلف و سازمان های بین المللی نظیر سازمان ملل متحد، جامعه کشورهای مستقل مشترک المنافع، سازمان همکاری شانگهای، سازمان امنیت و همکاری اروپا و ... بر فرایند این انتخابات نظارت داشتند.

همچنین در انتها انتخابات تعیین شد در 128 حوزه انتخابیه تکلیف نمایندگان تعیین شده و در 22 حوزه نامزدها حد نصاب لازم را به دست نیاورده و انتخابات وارد مرحله دوم شده است. پس از 2 هفته از زمان برگزاری دور اول، دور دوم انتخابات برای 22 کرسی به جامانده برگزار خواهد شد.

تحلیل نتایج اولیه

کمیسیون مرکزی انتخابات ازبکستان از روز گذشته نتایج اولیه آراء ماخوذه از صندوق های رای را اعلام نموده است. همچون سال های گذشته، باز هم حزب لیبرال دموکراتیک ازبکستان توانسته است بیشترین کرسی را از آن خود کند.

حزب لیبرال دموکراتیک در این انتخابات تا کنون توانسته است 43 کرسی را از آن خود کند. این حزب در انتخابات سال های 2015، 2010 و 2005 به ترتیب 52، 53 و 41 کرسی را از آن خود نموده بود. البته باید اشاره داشت که در انتخابات های مذکور تعداد نمایندگان مجلس نیز به ترتیب 150، 135 و 120 کرسی بوده است. بدین ترتیب درصد موفقیت این حزب را در سه انتخابات مذکور می توان به ترتیب 34%، 39% و 34% در نظر گرفت. در انتخابات امسال نیز کسب 43 کرسی از 128 کرسی معادل 33.5% می باشد. لذا، بدون در نظر دریافت دور دوم انتخابات در حال حاضر می توان گفت این حزب تقریبا نتایج مشابهی را با سال های گذشته به دست آورده است.

پس از آن نیز حزب دموکراتیک ملی رستاخیز با کسب 35 کرسی (27 درصد) در صندلی دوم ایستاده است. این در حالی است که این حزب نیست در سه انتخابات گذشته به ترتیب 24%، 22%، و حدودا 10% از آراء را به دست آورده بود. لذا، شاهد یک رشد در فرایند محبوبیت این حزب در طول 20 سال اخیر بوده ایم.

حزب سوسیال دموکراتیک عدالت نیز با قرار دریافت در صندلی سوم، 21 کرسی (معادل 16 درصد) از آراء را به دست آورده است. این حزب نیز در 3 انتخابات پیشین به ترتیب 13%، 14% و 8% را به دست آورده بود. این حزب نیز در حال حاضر یک فرایند رو به رشد از محبوبیت را در انتخابات جاری از خود نشان داده است.

حزب دموکراتیک خلق و حزب محیط زیست نیز به ترتیب توانستند 18 و 11 کرسی را از آن خود نمایند. حزب محیط زیست پس از حذف سهمیه 15 کرسی در دوره های پیشین، در این انتخابات نشان داد که توان اخذ آراء آن کمتر از سهمیه تخصیصی بوده است. با این حال حزب دموکراتیک خلق با کسب 14 درصد آراء در مقایسه با 3 انتخابات پیشین که به ترتیب 18%، 23%، و 23% آراء را به دست آورده بود، یک فرایند نزولی تعیین را از خود بروز داده است.

آیا فرایند نتایج تغییر نموده است؟

تحلیل آمارهای کنونی نشان می دهد اگرچه این انتخابات با قانون جدید تر، ارقام نسبتا واقعی تر، شفافیت بیشتر، و آزادی عمل نامزدها و احزاب برگزار گردید، اما در فرایندهای پیشین نتایج تغییر محسوسی به وجود نیامده است. بدین ترتیب، بیشترین تغییر را می توان در صندلی حزب محیط زیست مشاهده نمود که از یک فرایند ثابت 15 کرسی به 11 کرسی تنزل یافته است. در 4 حزب دیگر شاهد آن هستیم که فرایندهای پیشین تداوم یافته و هیچ تغییر محسوسی به وجود نیامده است. حزب حاکم لیبرال دموکراتیک با درصد مشابهی در صدر باقی مانده است. حزب دموکراتیک خلق در یک فرایند نزولی تعیین، صندلی خود را از دست داده و با شیب ملایم کرسی های خود را در حال از دست دادن است. در مقابل حزب سوسیال دموکرات در یک فرایند نرم، از سال 2005 در حال رشد نفوذ در مجلس می باشد. حزب رستاخیز نیز در فرایندی مشابه، یک فرایند سعودی نرم را به دست آورده است.