زخم خشکسالی بر پیکره چهارمحال و بختیاری، بارش هایی که مرهم نمی گردد
به گزارش وبلاگ یاهو، خبرنگاران/چهارمحال و بختیاری پس از مدت زمان طولانی در چند روز اخیر شاهد ورود یک سامانه بارشی به چهارمحال و بختیاری بودیم، این بارش ها موجی از خوشحالی را برای مردم منطقه ها مختلف استان به همراه داشت، اما این بارش ها نمی تواند تبعات ناشی از خشکسالی بلند مدت و کاهش بارش ها در سالیان اخیر را جبران کند، بام ایران این روزها تشنه است، منابع آبی در حال نابودی هستند و این بارش های مقطعی نمی تواند کسری بارش و منابع آب را جبران کند.
به گزارش وبلاگ یاهو، داد بی آبی در منطقه ها مختلف چهارمحال و بختیاری در یک دهه گذشته به آسمان بلند شده است، چشمه ها و رودخانه های پرآب این استان یکی پس از دیگری در حال خشک شدن هستند، اما به نظر می رسد کسی هنوز بحران بی آبی در استانی را که در گذشته بیش از 10 درصد آب شیرین کشور را تامین می کرد، باور ننموده است.
اجرای پروژه های انتقال آب از چهارمحال و بختیاری به سایر استان ها، این استان را با چالش های بسیاری در تامین آب روبرو نموده است، اگر چاره ای برای مشکل کم آبی در این استان اندیشیده نگردد، این منطقه که روزگاری به بهشت طبیعت گردی در ایران معروف بود به جهنمی خشک و بی آب و علف تبدیل خواهد شد.
بر اساس آخرین آمار سازمان هواشناسی چهارمحال و بختیاری اندازه بارش ها در استان نسبت به میانگین بلندمدت با کاهش 64 درصدی روبرو شده است و بارش های چند روز اخیر در استان نتوانسته این کسری بارش را جبران کند، در گذشته ارتفاع برف در منطقه های مانند شهرستان کوهرنگ در این فصل سال به بیش از یک متر می رسید، این یخچال های طبیعی برف منبع تغذیه ای برای چشمه ها و رودخانه ها محسوب می شد، اما امروز شاهد بارش های سنگین برف در استان نیستیم و به دلیل شیب زیاد بارش های باران به سرعت از دسترس خارج می گردد و تاثیر چندانی در افزایش منابع آبی ندارد.
کاهش معنادار جریان آب های سطحی در چهارمحال و بختیاری
فردوس کریمی- مدیرعامل شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری در تشریح آخرین شرایط منابع آبی استان، اظهار کرد: اقلیم این استان کوهستانی است، 86 درصد مساحت استان در منطقه ها کوهستانی و 13 درصد نیز در دشت ها واقع شده است، بعلاوه سرچشمه سه رودخانه کارون، زاینده رود و دز در این استان واقع شده است.
وی با اشاره به اینکه چهارمحال و بختیاری دچار خشکسالی شده است، اضافه نمود: طی 10 سال گذشته اندازه بارش در این استان 51 درصد کاهش داشته و دمای هوای استان نیز طی این مدت یک درجه سانتی گراد گرم تر شده است، افزایش دمای هوا در استان باعث کاهش بارش و تغییر رژیم بارش از برف به باران شد.
کریمی با بیان اینکه از 185 رودخانه موجود در چهارمحال و بختیاری 104 رودخانه فصلی و مابقی دائمی هستند، شرح داد: حجم آورد رودخانه کارون در استان چهار میلیارد مترمکعب و آورد رودخانه زاینده رود یک میلیون و 390 میلیون مترمکعب است، سهم برداشت استان از رودخانه ها در بخش شرب 9 درصد، در بخش صنعت یک درصد و در بخش کشاورزی 90 درصد است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری اعلام کرد: 12 دشت مطالعاتی در چهارمحال و بختیاری وجود دارد که از این تعداد چهار دشت شهرکرد، بروجن، سفید دشت و جوانمردی در حالت ممنوعه بحرانی قرار دارند، در این دشت ها مجموعا 570 میلیون متر مکعب کسری مخزن آب وجود دارد که بیش ترین کسری مربوط به دشت شهرکرد با 202 میلیون متر مکعب است، فرونشت در دشت های استان ناشی از خشکسالی و کمبود بارش بوده و این فرایند ادامه دارد.
وی در مورد شرایط منابع آب زیرزمینی در چهارمحال و بختیاری، گفت: از سال 1342 تا به امروز شرایط سطح منابع آب زیرزمینی استان سیر نزولی داشته است.
کریمی با تاکید بر اینکه فرایند کاهشی جریان های سطحی آب در چهارمحال و بختیاری معنادار است، یادآور شد: سرچشمه رودخانه های کارون و زاینده رود در شهرستان کوهرنگ واقع شده است، در این منطقه شاهد کاهش چشمگیر بارش هستیم، آبدهی چشمه کوهرنگ به شدت کاهش داشته است، آبدهی سایر چشمه ها نیز مطلوب نیست
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری در ادامه با اشاره به پروژه های تامین آب در استان، اظهار کرد: عملیات اجرایی پروژه آبرسانی بن- بروجن در سال 91 شروع شده است، این پروژه در حال حاضر 73 درصد پیشرفت فیزیکی دارد، اما به دلیل وجود معارضان در محل آبگیر دچار مشکل هستیم، مطالبه اصلی تامین امنیت برای اجرای این پروژه در استان مجاور است.
وی ادامه داد: بعلاوه عملیات اجرایی سد باباحیدر از 13 سال قبل در چهارمحال و بختیاری شروع شده است، این پروژه 80 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و اگر شرایط فراهم گردد این پروژه می تواند تا انتها سال به بهره برداری برسد.
کریمی در انتها گفت: در حال حاضر در مجموع 456.5 لیتر در ثانیه کمبود آب شرب در چهارمحال و بختیاری وجود دارد.
96.5 درصد مساحت چهارمحال و بختیاری درگیر خشکسالی است
شهرام احمدی- مدیرکل سازمان محیط زیست چهارمحال و بختیاری در مورد چالش های خشکسالی در منطقه ها حفاظت شده استان، اظهار کرد: 87.4 درصد استان در حوزه کارون، 12.3 درصد در حوزه زاینده رود و 3 درصد در حوزه زاینده رود واقع شده است.
وی اعلام کرد: محیط زیست چهارمحال و بختیاری با چالش های از جمله خشکسالی شدید در سال های اخیر، کاهش منابع آبی، اجرای پروژه های انتقال آب بدون توجه به زیست بوم، خشکیدگی و زوال جنگل های بلوط، تخلیه آبخوان ها، ایجاد کانون های گرد و غبار، فرسایش خاک و وابستگی شدید مردم به محیط زیست روبرو است.
احمدی اضافه نمود: خشکسالی باعث افت شدید سطح ایستابی منابع آب زیرزمینی و کاهش فراوری در مراتع شده است، بعلاوه خشکسالی آتش سوزی در جنگل ها و مراتع را افزایش داده و این مسئله به تنوع زیستی در منطقه ها حفاظت شده آسیب می زند.
مدیرکل سازمان محیط زیست چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه چهارمحال و بختیاری در گذشته یکی از مراکز فراوری آب در کشور محسوب می شد، بیان کرد: اکنون این استان رتبه دوم خشکسالی در کشور را به خود اختصاص داده است و در شرایط قرمز واقع شده است.
وی تاکید نمود: در حال حاضر 96.5 درصد مساحت چهارمحال و بختیاری درگیر خشکسالی شده و در بسیاری از منطقه ها این خشکسالی شدید و بحرانی است و تنها 3.5 درصد مساحت استان از نظر بارش و آب و هوا در شرایط نرمال واقع شده است.
احمدی با اشاره به اینکه 97 چشمه در منطقه ها تحت حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری خشک شده است، اظهار داشت: بعلاوه 159 چشمه دچار کاهش آبدهی تا 90 درصد شده ، بعلاوه در حال حاضر 45 هکتار از جنگل های استان و 350 هکتار از مراتع استان دچار خشکیدگی شده است.
مدیرکل سازمان محیط زیست چهارمحال و بختیاری با تاکید بر اینکه پدیده فرونشت در دشت های استان به وضوح قابل مشاهده است، اعلام کرد: سه دشت در این استان تبدیل به کانون فراوری گرد و غبار شده است، رعایت نشدن حق آبه های زیست محیطی موجب خشکیدگی تالاب های استان می گردد.
وی در مورد اجرای پروژه تونل بهشت آباد در شهرستان اردل، شرح داد: در طراحی این پروژه به مسائل زیست بومی منطقه توجه نشده است، گسل بزرگ زاگرس در این منطقه واقع شده است و اگر تونل در این منطقه حفر گردد، گسل زاگرس تمامی منابع آبی در این منطقه را خالی می نماید و تمامی چشمه ها خشک خواهد شد، اجرای این پروژه تبعات زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و .. را در پی دارد.
خشکیدگی جنگل ها و مراتع خطر وقوع سیلاب در چهارمحال و بختیاری را افزایش می دهد
عطاء الله ابراهیمی- مدیرکل سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه در امسال خشکسالی و سرمازدگی حدود 2600 میلیارد تومان خسارت به بخش کشاورزی وارد نموده است، اظهار کرد: خشکیدگی جنگل های بلوط زاگرس و زیست بوم های مرتعی از چالش های این استان محسوب می گردد.
وی اظهار داشت: خشکیدگی جنگل ها و مراتع خطر وقوع سیلاب در چهارمحال و بختیاری را افزایش می دهد، متاسفانه سطح قابل توجهی از جنگل ها و مراتع استان به دلیل خشکسالی و کاهش بارش دچار خشکیدگی شده اند.
چالش های پروژه های انتقال آب در چهارمحال و بختیاری
اقبال عباسی- استاندار چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه مهم ترین مسئله در این استان بحث آب است، اظهار کرد: پروژه های انتقال آب مانند تونل بهشت آباد، سد کوهرنگ 3، سد ونک و گلاب چالش های بسیاری را ایجاد نموده است.
استاندار چهارمحال و بختیاری اضافه نمود: پروژه آبرسانی بن- بروجن برای تامین آب شرب نیمی از جمعیت مردم این استان دارای اهمیت است، اما اجرای آن بنا بر مسائل مختلف دچار مشکل شده است، خودروی پیمانکار این پروژه به وسیله عده ای به آتش کشیده شد، اما برخورد جدی با این افراد صورت نگرفت.
وی با تاکید بر اینکه مجلس شورای اسلامی باید از بعد نظارتی خود برای تسریع در فرایند اجرای پروژه آبرسانی بن- بروجن استفاده کند، گفت: کمیسیون رسیدگی به آب های زیرزمینی صلاحیت لازم را ندارد که دستور توقف این پروژه را صادر کند، این پروژه جهت اجرا تمامی جهتهای قانونی را طی نموده است و نباید اجرای هیچ پروژه انتقال آبی را به این پروژه گره بزنیم.
عباسی اظهار داشت: پروژه تونل بهشت آباد مجوزهای زیست محیطی را اخذ ننموده است، حال این سوال مطرح می گردد که اگر این پروژه مجوزات لازم را اخذ ننموده است، چرا باید در جهت اجرا قرار بگیرد.
استاندار چهارمحال و بختیاری در مورد اجرای پروژه تونل کوهرنگ 3، یادآور شد: متولیان این پروژه به تعهدات اقتصادی خود در تملک اراضی مردم عمل ننموده اند، این مسئله معیشت مردم آن منطقه را تحت تاثیر قرار داده است، وزارت نیرو باید جوابگو باشد.
وی تاکید نمود: مردم چهارمحال و بختیاری خواهان اجرای عدالت در موضوع آب هستند، اگر مشکل آب در این استان حل گردد، بالتبع آن سایر مسائل استان نیز حل خواهد شد، هر کسی در پروژه آبرسانی بن- بروجن مسئول است، باید نسبت به مسائل این پروژه جوابگو باشد، اجرا نشدن این پروژه به بی عدالتی در حوزه آب دامن می زند، اگر بتوانیم معضل آب را در این استان حل کنیم، مشکل بیکاری نیز حل خواهد شد.
عباسی با بیان اینکه در شش شهرستان بن، شهرکرد، فارسان، بروجن، اردل و کیار در چهارمحال و بختیاری امکان تخصیص آب وجود ندارد، توضیح داد: 31 طرح کشاورزی در این استان معطل تخصیص آب هستند، کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی باید برای حل مسائل آبی این استان از ظرفیت قانونی خود استفاده نمایند.
منبع: خبرگزاری ایسنا