راه های تقویت حس ارزشمندی؛ چگونه احساس ارزشمند بودن را تقویت کنیم؟
به گزارش وبلاگ یاهو، چگونه احساس ارزشمند بودن را تقویت کنیم؟ احساس ارزشمندی طرز نگاه و باوری ست که ما نسبت به خود داریم. میزان ارزشی است که برای خود قائل هستیم. انسان زمانی احساس ارزشمند بودن واقعی را تجربه میکند که خودش را همان طور که هست بپذیرد. احساس ارزشمندی با میزان توانمندی های ما تفاوت دارد. شما امکان دارد که فردی توانمند در یک حوزه معین باشید در این صورت شما در آن حوزه اعتماد به نفس خوبی دارید، اما احساس ارزشمندی ارتباطی با اعتماد به نفس شما ندارد. فارغ از اینکه اعتماد به نفس و توانمندی داریم یا نداریم احساس ارزشمندی می تواند در ما کم یا زیاد باشد.

وبلاگ یاهو| مدیری را در نظر بگیرید که بخاطر شایستگی ها و توانمندی هایش اخیرا هم از لحاظ پست سازمانی و هم از لحاظ درآمد و حقوق رشد و پیشرفت داشته است. اما این مدیر پیروز از درون باور دارد که فردی بی ارزش و نالایق و بی صلاحیت است و هرگز شایستگی این صندلی را ندارد
به گزارش وبلاگ یاهو، وقتی احساس خوبی در خصوص خود داشته باشیم دیگران و دنیا را هم خوب می بینیم، انتظار رفتار های محبت آمیز هم از سوی خود و هم از سوی دیگران داریم. حتی اگر فردی با ما تندی یا رفتار ناشایستی داشته باشد قدرت تحمل و صبر و بردباری ما بیشتر خواهد شد.
زمانی که احساس ارزشمندی ما دچار مشکل باشد نگاه منفی نگر و بدبینانه ایی به دیگران و دنیا هستی خواهیم داشت. دنیا و دیگران برای ما تصویر نامطلوبی دارند و منتظر رخ دادن حوادث و اتفاقات بد خواهیم بود و در برابر مسائل و سختی های اولیه جا می زنیم.
به بیان ساده، احساس ارزشمندی میزان اهمیتی است که برای خود قائل هستیم: دورنمایی احساسی از خودمان که معین می نماید در مقایسه با دیگران چه احساسی درباره خودمان داریم و دلیل آن چیست. احساس ارزشمندی بخشی بنیادی از وجود ماست و برداشت ما از خودمان را شکل می دهد. هرآنچه درباره شان فکر می کنیم، هر احساسی که داریم و حتی چگونگی رفتار ما محصول ارزشی است که خودمان به خودمان می دهیم. احساس ارزشمندی موضوع حساسی است. در ادامه، توصیه هایی برای شناسایی ارزش خودتان ارائه می کنیم.
بسیاری از آدم ها فقط وقتی احساس ارزشمندی می نمایند که به پیروزیت خاصی می رسند. بر مبنای نظریهٔ احساس ارزشمندی (self-worth theory)، انسان با دستیابی به اهداف خود در زندگی، خودش را به رسمیت می شناسد. توانمندی، قاطعیت، عملکرد و عزت نفس عناصر این نظریه هستند.
این 4 عنصر در ترکیب با یکدیگر معین می نمایند ما چه نگاهی به خودمان داریم. هرچند دستاورد ها و پیروزیت ها باارزش اند، آیا این اندازه اهمیت دادن به آن ها درست است؟ آیا بهتر از دیگران بودن، تنها چیزی است که باعث می گردد به خودمان ارزش بدهیم؟ چه چیزی واقعا حس ارزشمندی را به ما القا می نماید؟
شاید پذیرش خودمان همان گونه که هستیم، بدون دارایی چشمگیر یا شغل رؤیایی مان، سخت باشد. این پذیرش برای بعضی چنان دردناک است که هر کاری می نمایند تا از آن فرار نمایند. این احتمال هم وجود دارد که بعضی افراد از خودمطلعی بترسند! طبیعی است که انسان از چنین درد و ترسی فرار کند. اما این فرایند برای کشف ارزش خودمان لازم است و نباید از زیر آن در برویم. در پس پردهٔ هر احساس به ظاهر دردناکی، به رهایی بی انتها می رسیم. نخستین گام در این راستا، خودمطلعی است. خودمطلعی کلید دستیابی به احساس ارزشمندی است.
همهٔ ما تصویری از کسی را که می خواهیم باشیم، در ذهنمان داریم. گاهی این تصویر با خود واقعی ما یکسان نیست. داشتن اهداف مختلف و جاه طلبی خوب است؛ اما هرگز نباید بگذاریم رؤیاهایمان باعث شوند خود واقعی مان را کتمان کنیم. انکارِ خود دشمن احساس ارزشمندی است. میل به انکار است که خودمطلعی را سخت می نماید. بسیاری افراد نمی خواهند از تصورشان درباره خودشان فاصله بگیرند. آن ها نمی خواهند خود واقعی شان را بپذیرند.
ارزش دادن به خود چیز بدی نیست. این کار باعث می گردد ضعف هایمان را بپذیریم و بر توانایی هایمان تمرکز کنیم. گاهی ما از خیلی از ویژگی های مثبت خودمان مطلع نیستیم. خودمطلعی یاری می نماید آن ها را کشف کنیم. در راستا ارزش دادن به خود، می توانیم بهترین دوست خودمان باشیم یا بدترین دشمن مان. با تعویق خودمطلعی، درواقع، رهایی و بهبود را به تأخیر می اندازیم. احساس ارزشمندی وقتی حاصل می گردد که بدانیم که هستیم و چه ویژگی های مثبتی داریم.
عناصر چهارگانه ای که پیش تر به آن ها اشاره شد، تنها عوامل معین نمایندۀ احساس ارزشمندی نیستند؛ عوامل فراوان دیگری هم در میزان ارزشی که فرد برای خودش قائل است، مؤثرند، عواملی مانند بحران های کودکی، نمرات پایین و حتی قلدری.
رایج ترین عواملی که انسان بر اساس آن ها میزان ارزشمندی خودش را معین می نماید، عبارت اند از:
خیلی وقت ها، آدم ها بر اساس تعداد افراد مهمی که می شناسند و با آنها رابطه نزدیک دارند، اعتبار خودشان را معین می نمایند.
قضاوت و اعتبارسنجی افراد بر پایه نمود بیرونی آنها در همه ما رخ می دهد. اینکه مردم چه می پوشند، چطور صحبت می نمایند و جامعه چه فکری درباره آنها می نماید، برای افراد مهم است.
شغل و حرفه در ارزش گذاری آدم ها مؤثر است. ممکن است فردی در برخورد با پرستارها سرد باشد، اما با پزشکان رفتاری محبت آمیز داشته باشد؛ زیرا باور دارد پزشک آدم پیروز تری است! حرفه افراد اغلب در معین اهمیت زندگی آنها نقش دارد.
میزان دارایی، از میزان حقوق گرفته تا تعداد و نوع ماشین تان، یکی دیگر از عواملی است که در سنجش ارزش خود مؤثر است. معمولا دارایی مادی مدنظر است.
باورهای نادرست بسیاری درباره ارزشمندی آدم ها وجود دارند. این باورها باعث می شوند بعضی آدم ها برای خودشان ارزشی کمتر از لیاقتشان قائل شوند؛ مثلا دارایی مادی را در حقیقت نباید شاخصی برای ارزشمندی افراد دانست.
حرفه ما نباید در ارزشی که برای خودمان قائلیم، تأثیرگذار باشد. خیلی وقت ها افرادی با مهارت ها و توانمندی های بالا، شغل مناسبی پیدا نمی نمایند؛ بنابراین مجبور می شوند در صندلیی پایین تر کار نمایند. این شرایط چیزی از مهارت ها و توانمندی های آنها کم نمی نماید. پس چرا باید ارزش فرد بر اساس شغل و حرفه اش معین گردد؟ تنها موردی که مهم است میزان رضایت شغلی است.
پیروزیت ارزشمند است اما نباید در سنجش ارزش خودمان تأثیرگذار باشد. هیچ عنوان، گواهی یا مدالی نمی تواند ارزش ما را معین کند.
سن فقط یک عدد است! شاید این جمله کلیشه ای به نظر برسد اما سن وسال ربطی به میزان آمادگی شما برای رویارویی با رخدادها و حقایق ندارد. کافی است بخواهید و تصمیم بگیرید.
داشتن احساس خوب درباره خودمان با این دلیل که شخص دیگری حس خوبی درباره ما دارد، فریبنده است. اما چه می گردد اگر آن فرد ترک مان کند؟ چه مجرد هستید و چه نه، رابطه عاطفی را مبنای ارزش گذاری خودتان قرار ندهید.
کم هوش ترین فرد کلاس هم که باشید، ارزش تان کمتر از باهوش ترین آدم کلاس نیست. شما ویژگی هایی دارید که شاید از بعضی ویژگی های بهترین شاگرد کلاس هم برتر باشند.
شاید بیماری ها روحیه مان را تضعیف نمایند. افراد مثبت اندیش معمولا زودتر بهبود پیدا می نمایند؛ پس مثبت اندیشی را از قلم نیاندازید. فراتر از این، سلامتی ما را آدم ارزشمندتری نمی نماید.
آدم ها را نباید با پول و دارایی مادی شان ارزش گذاری کرد! اگر از شرایط راضی هستید و از عهده مخارج زندگی برمی آیید، پس مسئله ای وجود ندارد.
به نظر دیگران، برای این دوره وزمانه زیادی سنتی هستید؟ نظر دیگران اهمیتی ندارد. مهم این است که خودتان با این موضوع مسئله ای نداشته باشید.
بهترین مزیت مطلعی از ارزش خودمان، تأثیری است که بر رفتار ما دارد. احساس ارزشمندی بر کار ها و انتخاب های مطلعانهٔ ما تأثیر می گذارد. احساس ارزشمندی باعث می گردد از آنچه در زندگی مان تأثیر منفی دارد دوری کنیم و پذیرای چیز هایی باشیم که ما را به آدم بهتری تبدیل می نمایند.
احساس ارزشمندی همان چیزی است که باعث می گردد حتی بدون پیروزیت، پول و دارایی باز هم خرسند باشیم. وقتی به سطح سالمی از احساس ارزشمندی برسیم، زندگی معنای بیشتری پیدا می نماید!
انتها خودمطلعی را پذیرفتید؛ اما حس خوبی درباره خودتان ندارید. هیچ ویژگی قابل توجهی در خودتان نمی بینید. فکر می کنید آدمی معمولی هستید که هیچ چیزی برای عرضه به دیگران ندارید! احساس می کنید احتیاج دارید ارزش تان تأیید گردد. می خواهید دستاوردی داشته باشید. حتی دلتان می خواهد آزمونی برای سنجش ارزش انسان وجود داشته باشد. اما باید بدانید احساس ارزشمندی از درون انسان جان می گیرد.
دوباره تأکید می کنم: احساس ارزشمندی برآمده از ارزشی است که خودتان به خودتان می دهید. همین که وجود دارید، به اندازه کافی ارزشمند است!
قدرت ناشی از کشف ویژگی هایی است که در آنها سرترید! این ویژگی ها در هنگام خود کم بینی همواره به ما یادآوری می نمایند چه ارزش هایی داریم. لازم نیست به دنبال چیزهای عظیم باشید. به فهرستی از استعدادها، چیزهایی که در خودتان می پسندید و شما را برجسته می نمایند، چالش هایی که پشت سر گذاشته اید، یاری هایی که به دیگران نموده اید و نکته های چشمگیر دیگر فکر کنید. قدرت شما در همین موارد پنهان شده است.
کوشش برای کسب اعتبار با چیزها و آدم ها تصمیم آسیب زایی است. این کار باعث می گردد توانایی های نهفته خودتان را نبینید و نفهمید انسان توانمندی هستید. کوشش برای جلب تأیید بیرونی، باعث سرخوردگی و ناامیدی می گردد. ارزش را در درون خودتان پیدا کنید. کلید زندگی سالم همین است.
اکنون می دانید چه چیز هایی احساس ارزشمندی را از بین می برند. پس نوبت به این می رسد که یاد بگیرید چطور آن را بیشتر و قوی تر کنید و سپس حفظ کنید. برای آغاز، چیز های ارزشمندی را که پیش تر در خودتان کشف کردید، با فعالیت های پربارتر جایگزین کنید. مثال های زیر را ببینید:
کسی که ارزش خودش را در فزونی تحصیلی یا کاری می داند:
مدتی از کار یا تحصیل فاصله بگیرید (بیشتر از زمان رایج را به آن ها اختصاص ندهید). فعالیت جدیدی را آغاز کنید. مهارت جدید یاد بگیرید مثل ساززدن یا اسب سواری. کتابی غیرمعمول بخوانید.
کسی که ارزش خودش در روابطش در شبکه های اجتماعی را می داند:
مدتی دست از دنیای مجازی و شبکه های اجتماعی بکشید. با آدم های واقعی وقت بگذرانید. به پیاده روی های طولانی و سازنده بروید. حواستان باشد که چه کلمه هایی به کار می برید و چه کار هایی می کنید. به دوستان و آشنایانتان نشان دهید که به آن ها اهمیت می دهید. هوایشان را داشته باشید.
در راستا شناسایی ارزش هایتان، هرگز خودتان را با دیگران مقایسه نکنید. هنگام مقایسه، خودمطلعی از بین می رود. دیگر توانایی هایتان را نمی بینید. این مقایسه است که ارزش ما را بر اساس شاخص های دیگران معین می نماید. شاید بهتر باشد برای خودتان قاعده و قانون تعریف کنید.
با گذر زمان، رهایی از وزنه سنگینِ ارزشمند ندانستن خود، ساده تر می گردد؛ انجام کار هایی که با آن ها باور دارید هم ساده تر می گردد. تردیدی در پیروزیت این فرایند نداشته باشید. مطمئن باشید سفر شما برای شناسایی ارزش هایتان، پربارترین تجربه زندگی تان خواهد بود.
روش های زیر را برای تقویت احساس ارزشمندی به کار بگیرید:
همه ما چیزی برای عرضه داریم! انسان توانایی شگفت انگیزی دارد و می تواند بسیار بیاموزد. فهرستی از مهارت ها و استعدادهایتان تهیه کنید. با شناسایی توانایی هایتان، نقاط ضعف را به عقب می رانید و اجازه می دهید توانمندی هایتان به چشم بیایند.
خودتان را به خاطر همه عیب ها و کمبودهایتان ببخشید! از اشتباهاتتان درس بگیرید. با وجود احساس گناه و شرم همیشگی، نمی توانید به سطح سالمی از احساس ارزشمندی برسید.
تنها دلیل اینکه کار عظیمی برای خودتان ننموده اید این است که هنوز تردید دارید آن را انجام دهید یا نه! از ریسک پذیری برای بهترشدن نترسید. دست از تردید به توانایی هایتان بردارید و پیش بروید. اگر بار نخست پیروز نشدید، یاد می گیرید دفعه بعد از راستا دیگری پیش بروید. بعضیزید و کارهای عظیم انجام دهید.
خودتان را همان طور که هستید، بپذیرید. اگر چند تایی ویژگی منفی دارید، برای اصلاح آنها کوشش کنید. زندگی در شرایط انکار، اشتباه است. این کار فقط رسیدن به رهایی را عقب می اندازد.
آدم های سالم ها یکدیگر را جذب می نمایند. عادت های خوب، عادت های بد را از بین می برد (غلبه بر عادت بد). خودتان را در میان تغییرات دلخواهتان احاطه کنید. با آدم هایی در ارتباط باشید که بر تردیدهایشان غلبه نموده اند و مانند شما در راستا شناسایی ارزش هایشان هستند.
هرکس باید با ارزیابی ارزش هایش به زندگی سالم فیزیکی، احساسی، اجتماعی و ذهنی برسد. ما باید مطلعانه در راستا توجه به دیگران و مهم تر از آن توجه به خودمان گام برداریم. احساس ارزشمندی منبع سرشار و مانای رضایت از زندگی است.
باید بدانید که در راستا شناسایی ارزش هایتان ممکن است دوستانتان را از دست بدهید. آدم هایی که خود را ارزشمند نمی دانند، با هم نشینی با یکدیگر به خود قوت قلب می دهند. اعتمادبه نفسی که در این راستا به دست می آورید، تهدیدی برای این افراد است. هیچ اشکالی ندارد. کاری کنید رشد و پیشرفت شما برای آنها الهام بخش باشد. اما برای جدایی از کسانی که از رشد شما حمایت نمی نمایند، لحظه ای تردید نکنید.
منبع: lifehack
منبع: فرادید